Lucepedia

De godgewijde maagdelijkheid.
-Moraaltheologie- 
In dit werk een uiteenzetting over de waarde van de godgewijde maagdelijkheid in vergelijking met de waarde van het huwelijk. Het geschrift sluit dan ook aan bij nr 14 b.coniug.
In het eerste gedeelte (1-30) een aanprijzing van de maagdelijkheid. Die wordt toegelicht met behulp van Maria in de heilsgeschiedenis (vgl. Lc 1,34). Het wezenlijke van maagdelijk leven vormt de vrijwillige liefde voor de ene en ware God vanuit een openlijk afgelegde gelofte. De maagdelijkheid wordt naar het lichaam volbracht, maar is als geestelijke daad van belang. De maagdelijkheid is een voorafschaduwing van het eeuwige leven, omdat de ongehuwde zich meer dan de gehuwde onverdeeld en volledig op God kan richten. Het goede van het huwelijk en dat van de maagdelijkheid mogen echter niet tegen elkaar worden uitgespeeld, al is de maagdelijkheid wel een hoger goed (vgl. 1 Kor 7,25-38) vanwege de nadrukkelijker gerichtheid op het leven bij God door de gemeenschappelijke lofprijzing.
Na de uitleg van de karakteristieken van de maagdelijkheid een vermanend gedeelte (31-57). Daarin aandacht voor de manier waarop het verheven karakter van de maagdelijkheid met nederigheid en zonder afgunst in praktijk moet worden gebracht. Vervolgens uitvoerige schriftuurlijke toelichtingen van de aansporing tot nederigheid. De oorsprong van de nederigheid ligt in de liefde. Het belang van de nederigheid wordt duidelijk als men zich bewust is van de broosheid van de heiligheid. Wie beseft hoe gemakkelijk de maagdelijkheid kan worden geschonden, zal het onderhouden ervan niet als eigen verdienste beschouwen maar als gave van God. De nederigheid van een maagd bestaat tenslotte door het feit dat de maagdelijkheid als zodanig weliswaar een hoog goed, maar niet het hoogste goed is (vgl. Mt 19,21). De nederigheid kan mensen er ook van weerhouden te speculeren over de verschillende gevolgen van de diverse levensstaten.

De bergrede, twee boeken.
-Exegese- 
In boek 1 een uitleg van Mt 5,1-48 over barmhartigheid; in boek 2 uitleg van Mt 6,1-7,28 over reiniging van het hart. In de bergrede van Jezus ziet Augustinus een korte samenvatting van de richtlijnen voor een volmaakt christelijk leven.

Preek over de voorzienigheid van God
ca 399-410
- Exegese-
Preek over Rom 2,3. In deze wanordelijke wereld, in de voor- en tegenspoed van de mensen lijkt geen structuur aanwezig. Daarom beweren ongelovigen dat God niet zou zorgen voor de mensen. Maar Gods oordeel en ordenende hand is overal aanwezig. Hij beloont ieder mens naar zijn daden. Het sterkste bewijs dat de mensheid God wel ter harte gaat, is de menswording van Gods Zoon.

Alleenspraken, twee boeken.
-Filosofie- 
Verbatim van enkele gesprekken van Augustinus met zichzelf in de figuur van de rede. Na een hymnisch gebed tot God om hulp staat in boek 1 de vraag centraal hoe iemand tot wijsheid komt. De wijsheid wordt niet gekend door de zintuigen maar door het verstand. In het zoeken naar wijsheid zijn drie zaken van belang. Goede ogen, het vermogen om te leren kijken en het vermogen om te leren zien: geloof, hoop en liefde voor de ziel op zoek naar God. Voor de ogen van het verstand bestaan dezelfde problemen om naar de lichtbron te zien, als voor de lichamelijke ogen om naar de zon te zien. Er is echter één verschil: de lichamelijke ogen kunnen zich ongevraagd, tot hun eigen nadeel, naar de zon richten; de ogen van het verstand ontdekken alleen de Bron van het licht als deze zich laat zien. De waarheid is onsterfelijk: als iets waars ten onder gaat, sterft de waarheid niet. Dat betekent dat de waarheid zich in onvergankelijke dingen bevindt.
In boek 2 - binnen het kader van de vraag naar de waarheid - komt de vraag aan de orde naar de onsterfelijkheid van de ziel, omdat de waarheid niet kan bestaan zonder een waarnemer. De waarheid vergaat niet; de ziel dus evenmin. In de vraag naar het kennen van de waarheid wordt uitvoerig gezocht naar het kenmerk van de waarheid. Het ware komt men op het spoor door tevens na te gaan wat onwaar is. Onware dingen bestaan in bedriegelijkheid en leugenachtigheid. Met bedrog wordt bewust onwaarheid beoogd; met een leugen niet. De beantwoording van de vraag naar de onsterfelijkheid van de ziel blijft echter onafgerond en komt opnieuw aan de orde in nr 69 imm. an.