Lucepedia

Digitale theologische encyclopedie

131 records found
Nr▼JaarAfkBeschrijvingVertalingen
71407Io. eu. tr.

124 Verhandelingen over het Johannesevangelie.
-Exegese- 
Een doorlopend vers-voor-vers commentaar op het gehele evangelie volgens Johannes. In later onderzoek is vastgesteld dat de numerieke volgorde van de verhandelingen niet dezelfde is als de chronologische: de verhandelingen zijn later door Augustinus in de volgorde van de evangelietekst gerangschikt.

Geef mij te drinken : Verhandelingen 1-23 over het Johannesevangelie. = In Iohannis euangelium tractatus / Aurelius Augustinus ; ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Hans Tevel en Hans van Reisen. - Budel : Damon, 2010. - 478 p. - ISBN: 978-90-5573-974-5. - € 49,90 Brood om van te leven: Verhandelingen 24-54 over het Johannesevangelie [In Johannis euangelium tractatus] / Aurelius Augustinus; ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Hans Tevel en Hans van Reisen. Budel: Damon, september 2017. ISBN: 9789463401012. 488 pag. met stofomslag en leeslint. € 49,90. View
70400inq. Ian.

Antwoord op vragen van Januarius (ep. 54-55).
-Liturgie- 
Hoe te handelen bij verschillen tussen de plaatselijke kerken in liturgische gebruiken en in de sacramentenbediening, het onderhouden van de liturgische feestdagen, de vastenpraktijken en de viering van de eucharistie. De tweede brief vooral over kerkelijke riten: welke moeten als ongeoorloofd worden afgeschaft? Januarius vraagt Augustinus over het geheim van de sabbat, de veertigdaagse vasten, de voetenzalving en andere kerkelijke gebruiken rond de liturgische zangpraktijken.

In antwoord op uw vragen : Augustinus' brieven aan Januarius [Ad inquisitiones Ianuarii libri duo (= Epistulae 54-55)] / Aurelius Augustinus ; vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Ben Bongers, Joost van Neer, Martijn Schrama, Anke Tigchelaar. - Budel : Damon, 2009. - 174 p. - ISBN: 978-90-5573-930-1. - Latijn-Nederlandse paralleltekst. View
69387imm. an.De onsterfelijkheid van de ziel.
-
Filosofie- 
Ontstaan doordat de beantwoording van de vraag naar de onsterfelijkheid van de ziel in het tweede boek van nr 120 sol. niet werd afgerond. Hoofdthema's zijn de verbanden tussen de eeuwigheid, de waarheid, de ziel, het verstand, het zijn, de substantie, het lichaam, de veranderlijkheid en het niets. Augustinus toont zich over dit werk niet tevreden (Vgl. retr. 1,5): kort, verwrongen en onhelder van karakter, vermoeiend om te lezen en onduidelijk van doelstelling.
De immortalitate animae van Aurelius Augustinus / vert. en van comm. voorzien door Cornelia Wilhelmina Wolfskeel. - Utrecht 1973. - p. 52-238. View
680c. Hill.Tegen Hilarus. View
67428haer.

Ketterijen.
-Apologetiek- 
Tegen de opvattingen van alle ketterijen die aan Augustinus bekend waren. Geschreven op verzoek van Quodvultdeus, bedoeld als naslagwerk en hulpmiddel voor clerici en leken bij de verdediging van het katholieke geloof in Noord-Afrika.
Onder de nummers 1-57 een opsomming van de ketterijen volgens een bestaand overzicht van Epiphanius. Onder de nummers 58-80 stromingen die niet bij Epiphanius staan vermeld, maar ontleend werden aan een overzicht van Filastrius. Onder de nummers 81-88 groeperingen die Augustinus aan andere bronnen heeft ontleend. Aan het uitwerken van het tweede boek is Augustinus niet meer toegekomen. Hij had zich voorgenomen daarin allerlei wezenlijke zaken over ketters in het algemeen te beschrijven.

Ketters en scheurmakers [de haeresibus] / bezorgd, vertaald en toegelicht door Joke Gehlen-Springorum en Vincent Hunink. - Budel : Damon, 2009. - 142 p. - ISBN: 978-90-5573-931-8. - Latijn-Nederlandse parallel tekst. View
66412gr. t. nou.De genade van het Nieuwe Testament.
-Exegese- 
Brief aan Honoratus over vijf uitlegkundige problemen van het Nieuwe Testament. 1. Over de betekenis van Ps 21 (22),2 in Mt 27,46 en Mc 15,34. 2. Over Ef 3,17. 3. Over de vijf verstandige en vijf dwaze bruidsmeisjes in Mt 25,2. 4. Over de betekenis van de duisternis buiten in Mt 25,30. 5. Over Joh 1,14 over het vleesgeworden Woord van God.
View
65426gr. et lib. arb.

De genade en de vrije wilskeuze.
-Antipelagiaans- 
De goddelijke genade en de menselijke vrije wilskeuze staan niet tegenover elkaar. Genade wordt niet vanwege goede werken in een mens uitgestort, maar zij kunnen er wel een uitdrukking van zijn. Genade wordt evenmin verstrekt vanwege de wil tot goede werken.

View
64418gr. et pecc. or.

De genade van Christus en de erfzonde, twee boeken.
-
Antipelagiaans- 
Tegen de opvattingen van Pelagius en Caelestius. Boek 1 gaat over Christus' genade en in het bijzonder over de vraag of de genade ook kan worden teruggevonden in de natuur en het vrije wilsbesluit van een mens, of alleen in de wet en het onderricht. Boek 2 gaat over erfzonde en kinderdoop. De pelagianen ontkennen de erfzonde en daarmee de noodzaak van de kinderdoop.

View
63387gramm.De grammatica (Regulae) (Ars breviata) 
-Leerboek- 
Dit geschrift maakt deel uit van een onvoltooid gebleven project van de disciplinarum libri waarbij Augustinus zich had voorgenomen de verschillende artes uiteen te zetten. In dit boek over de grammatica worden de Latijnse taalregels beschreven.
View
62417gest. Pel.

De gebeurtenissen rond Pelagius.
-Antipelagiaans- 
Verslag van de synodehandelingen te Diospolis in Palestina in 415, waar Pelagius door veertien katholieke bisschoppen werd verhoord en van ketterij werd vrijgesproken, terwijl in het verslag wordt aangetoond dat het onderricht van Pelagius niet als katholiek kan worden beschouwd. Het werk is opgedragen aan Aurelius, bisschop van Carthago.

View
61418Emer.In gesprek met de donatistische bisschop Emeritus van Caesarea in Mauretanië.
-Antidonatistisch-
Verslag van de ontmoeting tussen Augustinus en Emeritus op 18 september, waarbij Emeritus wordt uitgedaagd om zich over de resultaten van de synode in 411 uit te spreken.

View
60387geom.De meetkunde.
-Exegese- 
Zie nr 63 gramm.
View
59389Gn. adu. Man.

Uitleg van Genesis 1-3 tegen de manicheeërs, twee boeken.
-Antimanicheïsch, Exegese-
De boeken zijn nadrukkelijk tegen de manicheeërs geschreven ter verdediging van de canoniciteit van het Oude Testament. In boek 1 uitleg over Gn 1,1-2,3. In boek 2 uitleg over Gn 2,4-3,24. Hoofdzakelijk uitleg volgens de allegorische beginselen. Aan het einde van het tweede boek uiteenzetting over enkele verschillen tussen manicheïsche en katholieke opvattingen.

Onze wereld in wording . Beschouwingen bij de bijbelse scheppingsverhalen. [De Genesi aduversus manichaeos & De Genesi ad litteram liber unus imperfectus] / Aurelius Augustinus; ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Leo Wenneker, Sander van der Meijs en Hans van Reisen. - Budel: Damon, mei 2016. 200 p. ISBN: 9789460362224 hb. View
58401Gn. litt.De letterlijke betekenis van Genesis 1-3, twaalf boeken.
-
Exegese- 
Uitleg van Gn 1,1-3,24, nadrukkelijk beperkt tot de letterlijke of historische betekenis van de tekst. In zijn Nalezingen toont Augustinus zich niet enthousiast over het resultaat: er is meer gezocht dan gevonden. Van het gevondene is maar weinig bewezen. Het overige is zo geformuleerd alsof het nog onderzocht moet worden (retr. 2,24). Het commentaar is als volgt over de verschillende boeken verdeeld: boek 1 over Gn 1,1-5; boek 2 over Gn 1,6-19; boek 3 over Gn 1,20; boek 4 over Gn 2,1 en volgt een kwestie over Gn 1,5; boek 5 over Gn 2,4-6; boek 6 over Gn 2,7; boek 7 eveneens over Gn 2,7; boek 8 over Gn 2,8-9; boek 9 over Gn 2,18; boek 10 over de oorsprong van de zielen; boek 11 over Gn 2,25; boek 12 over het paradijs en de verschillende soorten aanschouwingen.
View
57393Gn. litt. inp.

Onvoltooide uitleg over de letterlijke betekenis van Genesis 1.
-Exegese- 
In dit werk wordt Gn 1,1-26 behandeld naar de letterlijke of historische betekenis van de tekst. De behoefte hieraan was ontstaan na de publicatie van nr 59 Gn.adu.Man. omdat de aandacht daar vooral gericht was op de allegorische betekenis van de schrifttekst.

Onze wereld in wording. Beschouwingen bij de bijbelse scheppingsverhalen [De Genesi aduersus manichaeos. De Genesi ad litteram libur unus inperfectus] / Aurelius Augustinus; ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Leo Wenneker, Sander van der Meijs en Hans van Reisen. - Budel: Damon, mei 2016. 200 p. ISBN: 9789460362224 hb. View
56421c. Gaud.Reactie op de donatistische bisschop Gaudentius, twee boeken.
-
Antidonatistisch- 
Boek 1 weerlegt twee brieven van Gaudentius aan Dulcitius.
In boek 2 wordt Gaudentius' reactie op het eerste boek ontzenuwd.
View
55421ench.

Handboek over geloof (c. 9-113), hoop (114-116) en liefde (117-122).
-Dogmatiek- 
Geloofsinstructie voor Laurentius: hoe moet God worden aanbeden en hoe wordt in de Schrift bepaald wat ware wijsheid is voor een mens? Het grootste gedeelte bevat een uitleg van het geloof naar de woorden van de apostolische geloofsbelijdenis als vertolking van de Schriften. Allerlei kwesties over de afzonderlijke geloofsartikelen komen aan de orde. Het werk biedt daarom een compact overzicht van Augustinus' theologische opvattingen.

Handboekje over geloof, hoop en liefde = Enchiridion ad Laurentium de fide spe et caritate / Augustinus van Hippo ; ingeleid en vertaald door T.J. van Bavel . - Leuven : Peeters, 2008. - IV, 101 p.- ISBN: 978-90-429-2021-7. View
54400f. inuis.

Preek over het geloof in onzichtbare dingen.
-
Dogmatiek- 
Ten eerste een verduidelijking hoe het geloof in onzichtbare dingen in het alledaagse leven een belangrijke rol speelt. De orde van het alledaagse leven wordt vervolgens getransponeerd naar die van het christelijke leven. Deze wordt toegelicht met behulp van de rol van de profeten en de manier waarop teksten uit de Schrift tot vervulling komen. Afsluiting met enkele aansporingen om stand te houden in het geloof. Gelovigen mogen zich gesteund weten door de ondergang van het heidendom en door de bekering van de mensen die zich bij het christendom aansluiten.

Het geloof in onzichtbare dingen / Augustinus ; vert. en ingel. door I.J. Wisse. - Zoetermeer: Boekencentrum, 1995. - ISBN: 90-239-0050-2. View
53393f. et symb.

Het geloof en de geloofsbelijdenis.
-Dogmatiek- 
Een preek gehouden tijdens het concilie te Hippo in oktober. De priester Augustinus legt aan de bisschoppen van de regio de afzonderlijke artikelen van de geloofsbelijdenis uit als toerusting bij het verweer tegen vooral de opvattingen van de manicheeërs, die overigens niet met name worden genoemd.

Augustinus over het Credo / vert. en van comm. voorzien door A. Sizoo en G.C. Berkouwer. - Kampen: Kok, 1941. - p. 148-173. View
52413f. et op.Het geloof en de werken.
-Dogmatiek- 
In dit werk staan drie zaken centraal. 1. Met het oog op de kerkelijke discipline mag niet iedereen zomaar tot het doopsel worden toegelaten, alhoewel onder de gedoopten ook slecht levende mensen verdragen moeten worden. 2. Aan doopkandidaten moeten niet alleen de regels van het geloof, maar ook de regels van de christelijke levenspraktijk worden geleerd. 3. Gedoopten kunnen nooit alleen door het geloof eeuwig heil bereiken.

View
Export: