Theo Witkamp, Inspirator en interpreet: de Heilige Geest in de evangeliën naar Lucas en Johannes, in: Interpretatie 18,5 (2010), p. 18-20
Margetekst
In het evangelie naar Lucas en ook in diens boek Handelingen is de heilige Geest vooral een doener, in het evangelie naar Johannes vooral een duider. Bij Lucas is hij inspirator, bij Johannes uitlegger ofwel interpreet. Theo Witkamp laat dit verschil zien door twee koppels teksten te vergelijken, die op het eerste gezicht verwant zijn: Lucas 12:11-12; 21:12-15 en Johannes 14:26; 15:26-27.
Eerste twee alinea's
In Lucas 12:11-12 lezen we: ‘Wanneer ze jullie voor de synagogen en de autoriteiten en het gerecht slepen, vraag je dan niet bezorgd af hoe of waarmee je je moet verdedigen of wat je moet zeggen, want de heilige Geest zal jullie op dat moment ingeven wat je moet zeggen.’
Het woordje ingeven vormt de NBV-vertaling van het Griekse didaxei, dat onderrichten betekent. De NBV-vertaling is goed gekozen, want dat is precies wat hier bedoeld is. Jezus bereidt zijn leerlingen voor op de mogelijkheid dat ze voor synagogale rechtbanken gesleept zullen worden en zich zullen moeten verantwoorden voor het feit dat ze bij de Christus-sekte horen. Ze moeten zich dan geen zorgen maken hoe ze zich zullen kunnen verdedigen, maar vertrouwen op de inspiratie van de heilige Geest. Hij zal het hun op dat moment wel ingeven wat ze moeten zeggen.
In Lucas 21:12-15 komt Jezus daar nog een keer op terug: ‘Maar eerst (nl. voor de tekenen van het einde) zullen jullie worden mishandeld en vervolgd en uitgeleverd aan de synagogen, jullie zullen worden opgesloten in de gevangenis en worden voorgeleid aan koningen en gouverneurs omwille van mijn naam. Dan zullen jullie moeten getuigen. Bedenk wel dat jullie je verdediging niet moeten voorbereiden. Want ik zal jullie woorden van wijsheid schenken die door geen van je tegenstanders kunnen worden weerstaan of weersproken.’
Bron: Interpretatie, met dank aan Nico Riemersma.
