Lucepedia - Digitale theologische encyclopedie

131 records found

Nr	Jaar	Afk	Beschrijving▲	Vertalingen
38	418	Emer. Don.	Aan de donatistische bisschop Emeritus. -Antidonatistisch- Het dateert van ná 418 (Vgl nr 61 Emer).		View
34	412	c. Don.	Aansporing aan de donatisten. -Antidonatistisch- Op basis van de driedaagse conferentie van katholieken en donatisten in 411 richt Augustinus zich rechtstreeks tot de donatistische gelovigen met een aansporing om zich niet langer door hun eigen bisschoppen te laten bedriegen.		View
5	399	adn. Iob	Aantekeningen bij het boek Job. -Exegese- Exegetische aantekeningen over bijna het het hele boek Job (1,1-39,35 van de Latijnse tekst).		View
90	419	qu. uet. t.	Acht vraagstukken over het Oude Testament. -Exegese- In feite tien kwesties over enkele aspecten van de rechtvaardigheid in het algemeen		View
89	422	Dulc. qu.	Acht vraagstukken van Dulcitius. -Exegese- De acht kwesties betreffen de volgende onderwerpen: 1. Blijven gedoopte zondaars uit de hel? 2. Mag men voor zichzelf aan doden offeren? 3. Wat is het verband tussen het laatste oordeel en de wederkomst van de Heer? 4. Wat behelst de zegen aan de kinderen van de rechtvaardigen zoals beloofd in de psalmen? 5. Hoe werd David naar Gods hart uitverkoren? 6. Werd Samuël werkelijk door een python uit de onderwereld weggeroepen? 7. Hoe ontliep Sara de verkrachting van Abimelech en de farao? 8. Was de Geest Gods die over de wateren zweefde tijdens de dagen van de schepping, de Heilige Geest?		View
121	427	spec.	Afspiegeling van de Heilige Schrift. -Exegese- Een aaneenschakeling van schriftteksten, hier en daar met woorden van Augustinus met elkaar verbonden. De creativiteit schuilt in de manier waarop de schriftteksten met elkaar in verband worden gebracht.		View
102	0	prob. et test.	Bewijsvoeringen en getuigenissen tegen de donatisten. -Antidonatistisch-		View
114	415	sent. Iac.	Brief 167 aan Hieronymus over de betekenis van Jak 2,10. -Antipelagiaans-		View
128	413	uid. deo	De aanschouwing van God. - - Brief aan Paulina over het geestelijke lichaam na de verrijzenis uit de doden. Bovendien aandacht voor de vraag hoe God kan worden gezien met zo'n lichaam. Augustinus meent dat hij in nr 20 ciu. 22 beter op deze kwestie is ingegaan. = Epistula 147		View
100	417	praes. dei	De aanwezigheid van God. -Antipelagiaans- Brief aan Dardanus tegen de opvattingen van de pelagianen over het verband tussen de tempel en de aanwezigheid van God.		View
32	406	diuin. daem.	De beproeving van de demonen. -Dogmatiek- Gericht tegen de opvatting als zou het raadplegen van demonen gerechtvaardigd kunnen worden. Argument bij de weerlegging: de vervulling van datgene wat demonen zouden beweren is weer ondergeschikt aan de wil van God.	De antieke daemonologie en Augustinus' geschrift De divinatione daemonum / door Hermanus Jacob Geerlings. - 's-Gravenhage: Excelsior, 1953.	View
30	0	disc. chr.	De christelijke levenswijze. -Moraaltheologie- Samenvatting in preekvorm van het zedelijke leven van christenen rond vier vragen: 1. Wat betekent goed leven? 2. Wat is de beloning voor een goed leven? 3. Wie zijn de ware leerlingen binnen de kerk? 4. Wie is de ware leraar? De vier vragen komen in het werkje niet allemaal aan de orde. Augustinus gaat vooral in op de eerste vraag, waaraan de preek als geheel zijn titel heeft ontleend. Goed te leven houdt in het dubbelgebod van de liefde te onderhouden: de naaste liefhebben als zichzelf en daarin God liefhebben.	"Augustinus over de christelijke levensleer" / Tarsicius Jan van Bavel, in: Moeder van Goede Raad en H. Rita (1978), p. 74-79; p. 114-120; (1979), 14-21; 53-59; 86-92.	View
84	387	mus.	De dichtkunst, zes boeken. -Exegese- Dit is het enige onomstreden en voltooide werk van Augustinus over een ars (vgl nr 63 gramm). Het boek gaat over maatvoeten en versvormen. Verslag in dialoogvorm tussen een leraar en een leerling. De eerste vijf boeken zijn ontstaan tijdens de laatste periode van Augustinus' verblijf in de buurt van Rome. In deze boeken worden voornamelijk klassieke auteurs als auctoritates aangehaald. Het zesdeis geschreven in Thagaste. Daarin staan vooral verwijzingen naar de Heilige Schrift. In dit laatste boek ook aandacht voor getallensymboliek.		View
129	410	un. bapt.	De enige doop. -Antidonatistisch- Reactie op een boek met dezelfde titel van Petilianus aan Constantius dat door een onbekende donatistische priester aan Augustinus ter hand werd gesteld. Aan de orde is de vraag of het doopsel in ketterse kring mag worden erkend. Augustinus huldigt een milder standpunt dan Cyprianus, eens bisschop van Carthago. Aan het eind een analyse en weerlegging van enkele verdachtmakingen uit petiliaanse en melchiadische kring.		View
66	412	gr. t. nou.	De genade van het Nieuwe Testament. -Exegese- Brief aan Honoratus over vijf uitlegkundige problemen van het Nieuwe Testament. 1. Over de betekenis van Ps 21 (22),2 in Mt 27,46 en Mc 15,34. 2. Over Ef 3,17. 3. Over de vijf verstandige en vijf dwaze bruidsmeisjes in Mt 25,2. 4. Over de betekenis van de duisternis buiten in Mt 25,30. 5. Over Joh 1,14 over het vleesgeworden Woord van God.		View
63	387	gramm.	De grammatica (Regulae) (Ars breviata) -Leerboek- Dit geschrift maakt deel uit van een onvoltooid gebleven project van de disciplinarum libri waarbij Augustinus zich had voorgenomen de verschillende artes uiteen te zetten. In dit boek over de grammatica worden de Latijnse taalregels beschreven.		View
78	389	mag.	De leermeester. -Exegese- Het betreft hier een verbatim van een gesprek tussen Augustinus en Adeodatus. Men vermoedt ten aanzien van het tweede gedeelte een redactionele hand, omdat daarin sprake is van een doorlopend betoog. Aan de orde komt de vraag naar het wezenlijke van het leraarschap. De ware leraar is degene die onderricht geeft om God te leren kennen. In de inleidende dialoog wordt spreken omschreven als het geven van tekens. Er bestaan tekens die betekenis krijgen door tekens, en dingen die zelf geen tekens zijn maar betekenis kunnen krijgen door daden of door tekens. In de doorlopende beschouwing ten eerste een uiteenzetting dat woorden op zichzelf niets kunnen leren. Ten tweede een uitleg dat de waarheid die in de betekenis van woorden ligt besloten, in mensen woont en dat die waarheid Christus is. Ten slotte een betoog over de geringe waarde van gesproken woorden in het onderwijs als de werking van de innerlijke waarheid die Christus is, niet aan het woord komt.	De magistro / Augustinus ; vert. en van comm. voorzien door Gerard Wijdeveld. - Amsterdam, Paris, 1938.	View
58	401	Gn. litt.	De letterlijke betekenis van Genesis 1-3, twaalf boeken. -Exegese- Uitleg van Gn 1,1-3,24, nadrukkelijk beperkt tot de letterlijke of historische betekenis van de tekst. In zijn Nalezingen toont Augustinus zich niet enthousiast over het resultaat: er is meer gezocht dan gevonden. Van het gevondene is maar weinig bewezen. Het overige is zo geformuleerd alsof het nog onderzocht moet worden (retr. 2,24). Het commentaar is als volgt over de verschillende boeken verdeeld: boek 1 over Gn 1,1-5; boek 2 over Gn 1,6-19; boek 3 over Gn 1,20; boek 4 over Gn 2,1 en volgt een kwestie over Gn 1,5; boek 5 over Gn 2,4-6; boek 6 over Gn 2,7; boek 7 eveneens over Gn 2,7; boek 8 over Gn 2,8-9; boek 9 over Gn 2,18; boek 10 over de oorsprong van de zielen; boek 11 over Gn 2,25; boek 12 over het paradijs en de verschillende soorten aanschouwingen.		View
60	387	geom.	De meetkunde. -Exegese- Zie nr 63 gramm.		View
69	387	imm. an.	De onsterfelijkheid van de ziel. -Filosofie- Ontstaan doordat de beantwoording van de vraag naar de onsterfelijkheid van de ziel in het tweede boek van nr 120 sol. niet werd afgerond. Hoofdthema's zijn de verbanden tussen de eeuwigheid, de waarheid, de ziel, het verstand, het zijn, de substantie, het lichaam, de veranderlijkheid en het niets. Augustinus toont zich over dit werk niet tevreden (Vgl. retr. 1,5): kort, verwrongen en onhelder van karakter, vermoeiend om te lezen en onduidelijk van doelstelling.	De immortalitate animae van Aurelius Augustinus / vert. en van comm. voorzien door Cornelia Wilhelmina Wolfskeel. - Utrecht 1973. - p. 52-238.	View

Export: