Lucepedia

Digitale theologische encyclopedie

Verantwoordelijke redacteur dossier: Luce Beheer
Dossiers » Doop, sacrament van de » boeken (over) » Doop in Levensrituelen en sacramentaliteit

Doop in Levensrituelen en sacramentaliteit

Martien Brinkman, "Het machtsspel rondom de doop" en Stijn van den Bossche, "De macht Gods. Rooms-katholieke bedenkingen bij een protestantse sacramentenvisie" in: L. Boeve, S. van den Bossche, G. Immink en P. Post (red.), Levensrituelen en sacramentaliteit, Kampen (2003), p. 65-80 en 81 tot 94.
Het boek Levensrituelen en sacramentaliteit (2003) behandelt bijna alle traditionele sacramenten uit de (katholiek) christelijke traditie, waaronder twee artikel over de doop. De auteurs van Levensrituelen willen bezien hoe christenen in deze postmoderne tijd kunnen blijven nadenken over sacramenten. In de inleiding schrijven de redacteuren dat vooral de moderne neiging om sacramenten op één lijn te stellen met levensrituelen of rite-de-passages fnuikend is voor een echte christelijke sacramententheologie. Sacramenten begeleiden geen levenstransities (geboorte, volwassenwording, dood).

Brinkman beschrijft het sacrament van het doopsel primair als een bevrijding uit "de zuigkracht van het verleden (erfzonde) en van de menselijke onmacht". De auteur wijst vervolgens op de blijvende verschillen tussen rooms-katholieken en de meerderheid van protestanten met betrekking tot de interpretatie van 'begeerte': is begeerte zelf niet zondig, alleen het toegeven eraan; of is de begeerte zelf al zondig? Als laatste bespreek Brinkman de blijvende, brede maatschappelijke betekenis van de doop, vooral vanwege het feit dat doopsel vergeving van zonde uitdrukt. In onze samenleving hebben wij zeer behoefte, aldus de auteur, aan theologieën die de mens leren te vergeven.

Van de Bossche gaat in direct gesprek met Brinkman en beschrijft zoals hij zelf zegt 'Rooms-katholieke bedenkingen bij een protestantse sacramentenvisie'. De schrijfstijl van de auteur is wellicht minder gemakkelijk te volgen (ook vanwege het specifiek roomskatholiek theologisch jargon), maar geeft wel een aantal fundamentele posities weer. Van de Bossche spreekt over de vier 'weddenschappen' die elke christen aangaat, sprongen van geloof: religie zelf, de schepping, Christus als icoon van God en de aanwezigheid van Hem in de eucharistie.


Bron: Tilburg School of Catholic Theology