‘Dispuut over het H. Sacrament’ door Rafaël, fresco, 1509-1510
‘Het Dispuut over het Heilige Sacrament’ is een fresco van de Italiaanse renaissanceschilder Rafaël in de Stanza della Segnatura in het Apostolisch Paleis in Vaticaanstad, geschilderd voor de toenmalige Paus Julius II. Onderwerp is de discussie over de transsubstantiatie, oftewel: de discussie over de daadwerkelijke verandering van brood en wijn in lichaam en bloed van Jezus Christus die plaatsvindt tijdens het eucharistisch offer.
Het fresco toont twee werelden/niveaus, de hemel en de aarde. Op beide niveaus wordt een discussie gevoerd over het sacrament van de Heilige Eucharistie.
Helemaal bovenin zien we God, omringd door engelen en met de wereld in zijn hand. Onder hem zien we – gezeten op een langgerekte wolk - Jezus, met zijn moeder Maria en Johannes de Doper aan weerzijden. De witte duif onder Jezus’ voeten symboliseert de Heilige Geest. De andere gezetenen op de wolk zijn apostelen, evangelisten en martelaren. Op het aardse niveau staan heiligen, afgevaardigden van de Kerk zoals Paus Julius II en Paus Sixtus IV, de religieus en politiek hervormer Savonarola en dichter/denker Dante Alighieri aan weerszijden van het altaar met daarop een monstrans met daarin het Allerheiligst Sacrament.
Allen discussiëren over het eucharistisch mysterie van de transsubstantiatie, over hoe de daadwerkelijke verandering van brood en wijn in lichaam en bloed van Jezus Christus plaatsheeft. Rond het altaar zien we verschillende boeken afgebeeld, waaronder de Bijbel, maar ook Epistularum Moralium van Seneca en De Civitate Dei van Augustinus.
Bron: Tilburg School of Catholic Theology