Bonaventura’s Breviloquium bestaat uit zeven delen, voorafgegaan door een proloog. Hij spreekt daarin over God, die het beginsel der dingen is, en verder over schepping, val, verlossing, herstel door genade, genezing door de sacramenten en over de vergelding in het oordeel.
Deze Nederlandse vertaling van het Breviloquium bestaat uit twee delen. Beide banden beginnen met een uitgebreide inleiding door Luchesius A. H. Smits. Daarna volgt het werk: op de linker bladzijde staat de originele Latjnse tekst volgens de kritische uitgave van Bonaventura’s werken van Quaracchi, Florence, en op de rechter bladzijde de Nederlandse vertaling.
In deel I vindt men, na de inleiding ‘Bonaventura en zijn Breviloquium’ (dat een korte toelichting geeft op Bonaventura’s jeugdjaren, zijn magisterschap en een uitgebreide toelichting op het Breviloquium zelf), tevens een chronologie van Bonaventura’s leven en zijn voornaamste werken. Vervolgens volgen de proloog en de eerste drie hoofdstukken van het Breviloquium. Bonaventura redeneert in ieder hoofdstuk vanuit God, hetzij als het eerste beginsel, hetzij als het herstellende beginsel (het Vleesgeworden Woord). Zo plaatst hij de wereld en de mens in het licht van de drie-ene God. Steeds opnieuw laat hij zien hoe de kracht van de Vader, de wijsheid van de Zoon en de goedheid van de Heilige Geest werkzaam zijn in de wereld van de mens.
Waar Bonaventura’s Itinerarium uit 1259 een opstijgende lijn volgt, een opvlucht naar God, volgt het Breviloquium uit 1257 een neerdalende lijn, het redeneren van God uit naar de mens en de lagere dingen. Zo vullen deze werken elkaar aan en vervullen zij een scharnierfunctie in het werk van Bonaventura. Beide werken horen bij elkaar: het Breviloquium schreef hij als magister voor zijn theologiestudenten, het Itinerarium schreef hij als minister-generaal voor zijn medebroeders.
