Het evangelie volgens Matteüs is een van de synoptische evangeliën en het eerste boek van het Nieuwe Testament. Volgens de traditie wordt het auteurschap aan de apostel Matteüs toegeschreven, maar tegenwoordig bestaat er consensus onder exegeten dat de schrijver waarschijnlijk een hoog opgeleide jood (bijvoorbeeld een schriftgeleerde) was die zich na de dood van Christus tot het christelijke geloof bekeerd had. Men schat dat het evangelie volgens Matteüs in de jaren zeventig na Christus is geschreven. Het evangelie volgens Matteüs deelt een groot aantal verzen met het evangelie volgens Marcus (dat als ouder wordt beschouwd) en het evangelie van Lucas. Kenmerkend voor het evangelie volgens Matteüs is dat Jezus vooral als leraar wordt neergezet. Een zestal van zijn toespraken worden in het evangelie uiteengezet.
Plaats binnen het Nieuwe Testament
Het evangelie volgens Matteüs behoort tot de zogenaamde synoptische evangeliën. De synoptische evangeliën worden zo genoemd omdat zij een grote onderlinge samenhang vertonen: verscheidene passages komen in alle drie de synoptische evangeliën voor, soms zelf in exact dezelfde bewoordingen, andere passages worden door twee van de drie evangeliën gedeeld. Ook zijn er overeenkomsten in structuur en gebeurtenissen die verhaald worden. Van alle drie de synoptische evangeliën is slechts een klein gedeelte uniek. Over het algemeen wordt aangenomen dat het evangelie volgens Marcus het oudste is, en dat de schrijvers van de evangeliën van Lucas en Matteüs bekend waren met het evangelie volgens Marcus. Ook delen deze twee laatstgenoemde evangeliën passages die niet in het evangelie volgens Marcus voorkomen. Dit heeft tot de theorie geleid dat er nog een (onbekende) bron moet zijn geweest die aan beide auteurs bekend was. Deze tot nog toe niet ontdekte bron wordt aangeduid met de letter Q (van het Duitse Quelle).
Het evangelie volgens Matteüs deelt 45% met zowel Marcus als Lucas, 25% alleen met Lucas en slechts 10% alleen met Marcus. De overige 20% is uniek voor het evangelie volgens Matteüs. Het evangelie volgens Matteüs is in de canonieke volgorde van het Nieuwe Testament het eerste synoptische evangelie en wordt gevolgd door het evangelie van Marcus.
Bron: Tilburg School of Catholic Theology
