Herman Noordegraaf, ‘Waartoe is de economie op aarde?’, in: Theologisch Debat 1-2010, p. 23-32.
Dr. H. Noordegraaf is bijzonder hoogleraar en universitair docent voor diaconaat aan de Protestantse Theologische Universiteit vestiging Leiden.
De moderne kapitalistische economie, zoals die zich vanaf de zestiende eeuw in West-Europa ontwikkelde, vormt in wisselwerking met wetenschap en technologie de harde kern van de infrastructuur van de moderniteit. Historisch gesproken is geen enkel stelsel er in die mate in geslaagd om de materiële productie en daarmee ook de consumptieve mogelijkheden te vergroten als dit stelsel. Het heeft daardoor in
het Westen een kolossale welvaartsgroei bewerkstelligd. Op ongekende wijze werden mensen (hun arbeidskracht) en natuur daarvoor als productiemiddelen ingeschakeld. Het gelaat van de aarde is er onherkenbaar door veranderd. Dit stelsel riep echter ook verzet op omdat het ook armoede schiep en bestaansonzekerheid als gevolg van werkloosheid enzovoort.
Tijdens een debat over economie en theologie op een congres in 1996 werd het Noordegraaf duidelijk dat er een veelheid aan theologische benaderingen van economie bestond: radicaal profetische kritiek, de christelijk-sociale stromingen, feministisch-theologische benaderingen, de economie van het genoeg en aanhangers van de vrije markt.
Dit artikel is een poging om, voortbouwend op dit debat van bijna 15 jaar geleden, tijdens de huidige economische crisis de vraag naar de betekenis die theologie kan hebben voor reflectie op de economie wederom aan de orde te stellen.
Noordegraaf stelt: ‘In toenemende mate leven we, om met de Duitse socioloog Ulrich Beck te spreken, in een risicomaatschappij. Dit inzicht mag ons
niet doen berusten, maar wekt des te meer op tot het nemen van verantwoordelijkheid in geloof, hoop en liefde. Dat geldt ook voor theologie en kerken. Theologische reflectie op de moderne economie is daarom niet vrijblijvend, maar een zaak van hoge urgentie.’
Het tijdschrift Theologisch Debat is per december 2011 opgehouden te bestaan en heeft de bestaande jaargangen om niet digitaal ter beschikking gesteld aan Lucepedia.
Bron: Tilburg School of Catholic Theology
Gekoppeld bestand:
Bekijk / download